Sorry, u moet Javascript inschakelen om deze website te bezoeken.
Sorry, you need to enable JavaScript to visit this website.

Schijf indelen met Diskpart, een vergeten tool

Diskpart starten vanuit de PowerShell DiskPart is een vaak vergeten tool, die vooral bij het inrichten van systemen goede diensten kan bewijzen.

Het is een essentieel commando dat vanuit de CMD-prompt of PowerShell wordt gestart. DiskPart vervangt Fdisk. Voor het eerst verscheen het in Windows XP. DiskPart heeft de volgende functies:

  • Partitioneren van schijven
  • Formatteren van schijven
  • Initialiseren van een schijf
  • Converteren van schijfindelingen
  • Volumes vergroten en verkleinen
  • RAID instellen
  • Werken met Virtuele Schijven VHD's
    (Alleen op Windows 7/8 en Windows Server 2008 R2)
  • USB-stick opstartbaar maken
  • Schijf tegen (over)schrijven beschermen (Read-only maken).

Persoonlijk vind ik DiskPart onmisbaar bij het installeren van systemen. Het verbaast mij dan ook dat velen, waaronder ook profs, weinig van dit commando weten. Ik vertel hier aan de hand van voorbeelden over wissen, partitioneren en formatteren van een harde schijf met behulp van DiskPart. Bij het installeren van Windows 7, 8 en 10 is kun je het installatieproces onderbreken (<Shift F10> (in het scherm waar je versie, taal en toetsenbord kiest) en een command-prompt starten, waaruit je dan Diskpart kunt uitvoeren om de schijf naar eigen believen in te delen. Zo kun je zelfs voorkomen dat Windows een aparte bootpartitie maakt. Zie hier.
 
Vanaf de Opdracht-prompt (CMD) of PowerShell (PS), tik je in: diskpart en druk je op <Enter>. Zodra DiskPart is gestart, toont het zijn eigen prompt.

CMD venster met Diskpart


Je ziet hier dat DiskPart zijn eigen command-prompt heeft. DiskPart heeft een eigen omgeving waaruit je opdrachten voor diskpart in kunt geven. Een Command Line Interface (CLI) binnen een andere CLI (de CMD Command Line). Wanneer je help intikt (of een ongeldig commando) dan geeft DiskPart een overzicht van de bijna veertig commando's die het kent. Laat je echter niet afschrikken door de hoeveelheid commando's, want je gebruikt er zelden meer dan acht!

Zoals bekend mag worden geacht, wanneer je ooit een schijf hebt geïnitialiseerd met het Grafische Schijfbeheer (<Win+X> -> Schijfbeheer), kies je eerst een fysieke schijf voordat je er wat mee gaat doen. Alle acties in Diskpart voer je uit op het actieve object (Schijf of Partitie). Pas dán voer je een aktie uit. Bijvoorbeeld het maken van een partitie; deze formatteren; een naam en een schijfletter geven.
DiskPart hanteert daarvoor deze werkwijze.

  1. Selecteer een fysieke schijf
  2. Maak partitie(s)
  3. Selecteer de partitie of volume
  4. Doe er wat mee (b.v. formatteren)

Om een specifieke schijf te selecteren tik je een volgend commando:

Code:
select disk

Hoe weet je nu welk nummer de schijf is die je wenst te bewerken? Hier kom je achter door het commando list disk in te tikken. Je krijgt dan:

List Disk

Schijfnummers starten bij 0, niet bij 1. Je ziet ook dat beide schijven hun informatie in het Master Boot Record (MBR) opslaan i.p.v. GUID partitie tabel (GPT). Beide schijven zijn basisschijven; niet dynamisch. Daarnaast zie je een aantal kaartslots, waar geen geheugenkaart inzit. Moderne systemen hebben meerstal een GPT partitietabel die meer flexibel is dan de oude MBR-indeling.

Ik maak het nu wat moeilijker door te zeggen dan dit systeem twee schijven heeft. De eerste heeft de partities:

  1. Windows OS
  2. Data en applicaties

Omdat je niet per ongeluk de systeempartitie wenst te wissen, moet je weten wat wat is. Om meer informatie te krijgen gebruik je select disk gevolgd door detail disk. We starten met disk 0 en zien wat die bevat.

Code:
select disk 0 
detail disk

Dit levert op:

Detail Disk


Je ziet dat het overeenstemt met wat ik eerder weergaf, maar er is meer! Je ziet een systeempartitie (volume 3) die door het systeem is gereserveerd. Deze bevat opstartbestanden voor Windows. Deze schijf is dus niet degene die we wensen. Nu bekijken we de detail van disk 1. Dat geeft:

Detail Disk


OK. Deze mag wel schoon. We typen nu het commando clean. Dat verwijdert niet echt de inhoud van de schijf. Het wist alleen maar de tabel met informatie dat de index van de schijf bevat (MBR of GPT). Windows 'ziet' die alleen niet meer. De data wordt gaandeweg overschreven door nieuwe gegevens. Dat gebeurt, wanneer de schijf weer in gebruik genomen is. Dit door er een nieuwe structuur aan toe te kennen, over de oude (gewiste) structuur. Wil je alleen maar een volume verwijderen, dan selecteer je die met select volume xx gevolgd door het commando Delete volume.

Oeps! Je had nog geen back-up? En de data mag niet worden overschreven? Dan kun je de partitietabel en daar mee de oude gegevens, die nog steeds op de schijf staan, met een speciaal programma weer benaderbaar maken.

Om de schijf in gebruik te kunnen nemen, zal er minstens één partitie aangemaakt moeten worden. De meest simpele aanpak is één grote primaire partitie aanmaken met het commando: create partition primary. Wanneer je echter de schijf in meerdere partities wilt delen, moet je de 'size='-parameter toevoegen, gevolgd door de gewenste grootte van de partitie in megabytes. Wanneer je twee partities wenst te maken van 100 GB respectievelijk 598 GB, dan maak je de eerste door in te tikken:

Code:
create partition primary size=102400

(NB: Een gigabyte bestaat uit 1024MB, niet 1000!). Daarna kan de tweede partitie worden gemaakt gewoon door het intikken van create partition primary. Een parameter is niet nodig, omdat je - door het weglaten daarvan - DiskPart opdraagt de resterende ruimte in beslag te nemen. Het resultaat van de commando's is te zien door list partition in te tikken. Wil je een volume verklienen of vergroten, dan kun je dat respectievelijk met de commando's Shrink size=xxxxx en Extend size=xxxxx uitvoeren (xxxxx geeft aan met hoeveel MB).

Create Partition


Het * voor partitie 2 geeft aan dat DiskPart de focus op deze partitie heeft (scope). Tikken we nu format fs=ntfs label="Back-up" Quick dan wordt die partitie geformatteerd met als bestandssysteem NTFS (= standaard en kan dus ook worden weggelaten) en als naam: Back-up. Quick wil zeggen: doe een snelle formattering.

Willen we partitie 1 ook formatteren, dan eerst de scope verleggen door select partition 1 en daarna format label=data.

Met het commando assign kan een vrije stationsletter aan de partitie worden toegekend. Ik geef in:

Code:
assign letter=g

Nu wordt driveletter G: toegekend aan het volume dat de scope heeft.
Met list volume zie je het resultaat.

List Volume


Wil je meer weten?
Raadpleeg de help-functie.
Tik maar eens in:

Code:
Help
Help format
Help create [volume|partition|vdisk]

Wanneer er data op de schijf staat die van grote waarde is, maak dan eerst een back-up van die gegevens. Overigens gebruik ik DiskPart, net als vroeger Fdisk, het meest op schijven die leeg mogen of leeg zijn.

Disk of Volume Read-only maken!

Soms is het wenselijk om een hele schijf of partitie tegen schrijven te beveiligen. Dat doe je in het geval van dataherstel of dat je sowieso niets op schijf wilt schrijven of wanneer je een USB-stick met waardevolle gegevens zoals foto's, films of een presentatie uitleent. Dit kan eenvoudig met het Windows-programma DiskPart. Hoe doe je dat?

Diskpart opstarten in PowerShellOpen een Command prompt of PowerShell (Win+X > PowerShell). Tik in: Diskpart  <Enter> er wordt nu om Admin-rechten gevraagd en dan verschijnt het Diskpart command-scherm. Tik nu de volgende commando's gevolgd door een <Enter>:

Een hele schijf (USB-disk) beschermen:

Code:
list disk
select disk X
att disk set readonly
detail disk

Een partitie beschermen:

Code:
list volume
select volume X
att vol set readonly
detail volume

X is het schijf - of volumenummer dat je 'read only' wenst te maken. Kijk goed dat je de juiste selecteert. Dat kun je controleren met het commando: detail disk/volume.

Ongedaan maken van de schrijfbeveiliging doe je met de commando's: att disk clear readonly respectievelijk att vol set clear.


Veel nut gewenst van het gebruik van DiskPart. Maar wees voorzichtig!

Zie hier een voorbeeld: Vermijd de 100 MB partitie bij installatie van Windows 7.

Informatie van Microsoft staat hier.
Uitgebreide informatie over de syntax van Diskpart.

label: 

Reacties

Vroeger, eind jaren 90 was ik redelijk thuis in herinstalleren vanaf 'n lege schijf en partitioneten.

Het wil nu niet lukken terwijl uw uitleg zo duidelijk is.

Een nieuwe SSD schijf wil ik dus weer van Windows voorzien maar het blijft zeggen dat er geen bootable device is.

Ik heb de schijf primary gemaakt, naar ntfs gezet en geformateerd maar 't wil niet helaas.

 

Toch bedankt voor deze pagina, ik sla 'm op voor later, misschien zie ik 't dan wél wat k nu fout doe.

 

Groetend,

 

Mar

convert je schijf eerst naar een gpt 

clone je schijf 

en voila

Hai Rein, ik heb met veel belangstelling je uitleg over Diskpart gelezen. Die kwam ik tegen door een zoekactie n.a.v. een probleem dat ik op het moment heb.

In het kort: ik ben een mac gebruiker :-P

Maar wel een goedkope mac-gebruiker. Sinds een aantal jaren gebruik ik een hackintosh. Dat is een pc waar macosx op draait, maar dat weet je vast. De eerste heb ik met behulp van tonymac86 zelf gebouwd. Later heb ik die met behulp van een pro laten updaten en beter maken. Er kwam echter een nieuw macos dat niet meer samenwerkte met de oude videokaart van de hackintosh. Ik besloot daarop een nieuwe hackintosh aan te schaffen. Die gebruik ik nu een aantal maanden naar grote tevredenheid. Er kleven wat nadelen aan, maar is vele malen goedkoper dan een mac met zelfde specs.

Enfin; mijn problkeem is dat ik de oude hack weer terug wil bouwen naar een pc. Ik heb een bootable usb disk laten maken door de buurman (ik heb nergens windows draaien hier, dit wordt m'n eerste) en die werkt tot zover prima. De machine start op met de usb disk en vraagt me of ik windows 10 wil installeren. Na het invoeren van de licensiecode moet ik een schijf kiezen.

In het begin was geen schijf geschikt. Niet de interne samsung ssd van 250gb en ook niet de interne sata schijf van 3tb. Beide heb ik toen geformatteerd met het geweldige Diskpart.

Eerst heb ik het commando 'clean', toen, create partition primary en toen format fs=ntfs label=hd2 gedaan. Werkte perfect. Duurde superlang om de 3tb had te formatteren (voortaan gebruik ik 'quick') maar het werkte. Ik heb het installatiepropgramma weer gedraaid en zag geen foutmeldingen meer. Omdat ik windows het liefst op de ssd installeer heb ik daarna heb ik hetzelfde gedaan met de ssd schijf.

Toen kwam er echter een probleem tevoorschijn dat ik nog niet had gezien; ik krijg de melding -als ik tot installatie over wil gaan-: "Kan windows niet opm deze schijf installeren. De geselcteerde schijf bevat een MRB-partitietabel. Op EFI-systemen kunt u Windows alleen op GPT-schijven installeren."

Het grappige is, dat ik op de hd2 (de sata 3tb) een andere melding krijg: "We kunnen geen nieuwe systeempartitie maken of een bestaande vinden. Raadpleeg logboekbestanden van setup etc etc."

Nu mijn vraag: hoe kan ik de schijven met Diskpart zodanig formatteren dat dit niet meer gebeurt? Of kan het aand e USB stick liggen? Ik kwam een geval tegen via google die hetzelfde probleem opgelost kreeg middels usb stick wissel, maar de meeste mensen hebben niet eerst macosx gedraaid :)

Ik zag in jouw Diskpart verhaal dat je juist probeerde de systeempartitie niet aan te raken, maar ik wil dus weten hoe je die kan maken. Zou jij me willen helpen? Het gaat de windows-gebruikers die ik ken boven de pet :-)

Dank voor het lezen van mijn verhaal en hartelijke groet van mac-gebruiker Tom

Sorry Rein, denk dat het al gelukt is! de truc was het command 'convert gpt' en een aparte partitie maken :-) nu ben ik ook een windows gebruiker. Mvrgrt, Tom

Hallo Rein,

Heb bovenstaande gedaan met opstart W7 schijf ,

OUTPUT is disk  o en 1.

disk1 blijkt mijn usb stick te zijn.

disk o heeft volume 1 C door syteem geregeld NTFS- 500M

                 én volume 2 NTFS 41 G

Ik denk dat ik volume 2 moet deleten met : select volume en daarna del vol.

Daarna weet ik echt niet wat ik moet doen. Heb jij een oplossing?

Gr.

Niek Houtman

Je werkt normaliter niet met volumes maar met partities!
Op zich vreemd dat je bij herinstallatie moet deleten. Wees je ervan bewust dat werken in W7 niet meer veilig is, zelfs niet met een betaald antivirus abo. De gaten in W7 zijn zo groot dat je er met een vrachtwagen probleemloos in kunt. 
Je kunt met je W7 key W10 installeren. Het installatiemedium kun je zo downloaden. 

Normaliter is de installatiepartitie de eerste van een schijf. Wanneer je dat deel leeg laat en de installatie vertelt dat het in het lege deel moet installeren maakt de installatie zelf de benodigde partities aan. 

Kijk voordat je Diskpart start even met het DIR commando of je de juiste schijf hebt en niet perongelijk al je data/fotos verwijderd. Zorg altijd voor een goede back-up!

Verwijderen en opnieuw aanmaken gaat als volgt:

  • Diskpart
    • List disk 
      - Kies nu de juiste schijf (Ik ga uit van disk 0)
    • Select disk 0
    • List partition
      - Kies de juiste (Ik ga uit van 1 - Je datapartitie (41GB))
    • Select partition 1
    • Delete Partition
    • Create Partition primary (De hele vrije ruimte wordt gealloceerd)
    • format FS=NTFS Quick
    • Assign letter=g
    • Exit

Klaar.
Het schuingedrukte hoeft niet wanneer je in het lege gebied Windows installeert. 

Lees hier meer over de sytax.

Groetjes/
_______/Rein

Bij mij is deze werkwijze wel gelukt.

Was al een hele tijd aan het zoeken en proberen, maar nu dus gelukt.

Dus, top en bedankt.

Beste Rein,

De SSD harddisk (seagate 500Gb) uit een oude HP Pavilion laptop, die naar vermoeden Vista draaide, probeer ik uit te lezen. De data is nodig, schijf niet meer. De schijf heb ik eruit gehaald en via een Sata - USB kabel heb ik hem gekoppeld aan mijn pc met windows10.

De schijf is echter niet zichtbaar in Verkenner. Wel in Windows Schijfbeheer, daar staat (zie de screencopy): (Schijf 2 partitie 1) / eenvoudig / standaard / online / In orde (Beschermde GPT partitie).

Uw uitleg van Diskpart is prima, ik kan daarmee de schijf zien, en de schijf-eigenschappen lezen, e.d.. Maar wat ik zoek en in Diskpart niet kan vinden, is hoe ik de data van de schijf kan halen; (ik hoef hem niet opnieuw te formatteren of indelen o.i.d., ik heb alleen de data nodig).

Weet je een oplossing hiervoor?

Groet Simon

Goed dat je de vraag stelt. De bewuste partitie is beschermd zoals je schrijft. Juist dat is zo om de schijf te beschermen tegen ongewenste blikken. Haal je de schijf uit de laptop, dan is die niet te lezen op een ander systeem zoals jij bemerkte. En ... dat is juist de bedoeling.

Voor meer info: lees hier op de site van Microsoft.

Ik adviseer je om de schijf weer in de oorspronkelijke laptop te plaatsen en dan op te starten van een USB-stick met daarop Hirens Boot-CD. Mogelijk kun je dan de data zien en die dan kopiëren naar een andere aangesloten schijf of Stick.

Wanneer je de data hebt veiliggesteld, kun je vervolgens de schijf met het Diskpart clean commando helemaal wissen, dan is het klaar voor nieuw gebruik.

Groetjes/
_______/Rein

Dank je Rein, voor je reactie. Inderdaad: de oude laptop, dan was er geen probleem ;-) . Maar, het punt is dat het moederboard van de oude laptop niet meer reageert: de laptop boot niet, ook niet met of zonder accu en met of zonder voeding. Die combinaties allemaal al geprobeerd. De Pavilion heeft een led naast de aansluiting voor de voeding en bij opstarten geeft die een drietal flashes wat duidt op een moederboard fout.... dus geval van jammer.

Mijn terugval optie was dus de schijf aan een andere pc hangen en dan de data eraf lezen....

Je tip voor de Microsoft-pagina gaf veel voor mij nieuwe info, maar net het uitlezen van data van beschermende GPT staat er niet tussen (of ik lees ergens domweg overheen). 

Tsja, ik kan nog proberen een gewone PC te booten van die schijf (via de boot-volgorde in de bios), wat denk je daarvan?

Groet Simon

p.s. de eigenaar van de oude laptop is inmiddels overtuigd dat back-ups maken geen overbodige luxe is...

Ik lees bij Easus een mogelijke oplossing om de data te redden.
Laat even weten of het gelukt is dan kunnen anderen daar hun voordeel mee halen.

Ook DiskGenius beloofd toegang tot de data.

Succes!

Groetjes/
_______/Rein

Dank voor je adviezen!  Hirensboot werkte prima en trekt zich niets aan van "beschermde GPT", ik kon met explorer de schijf gewoon lezen en alles kopieren. Daarna heb ik 't ook nog met DiskGenius geprobeerd en dat werkte ook prima.

Maar...! :  dit werkte alleen als ik de schijf rechtstreeks op 't moederbord aansluit.

Als ik via SATA-USB kabel aansluit kan ik alleen via diskgenius de schijf lezen en data kopieren; echter via deze USB variant komen de meeste bestanden niet goed over, zowel bij bekijken van bestanden voor 't kopieren (met de View functie van Diskgenius) als na 't kopieren (via explorer in hirensboot) bleken ze beschadigd: dwz strepen en blokken in  JPGs en verminkte MOVs en MP3s.

(wat nog zou kunnen is dat de SATA-USB kabel niet goed werkt.... hij was wel erg goedkoop, misschien werkt een andere/duurdere wel goed ...  ;-)    )

DiskGenius doet me wel weer terugdenken aan de good old PCTools....

Nogmaals dank!

Groet Simon

 

Hallo Rein,

ik had regelmatig blauwe schermen en wil nu win 10 opnieuw installeren. Hiervoor heb ik helaas de c schijf compleet gewist, dus ook de MBD en EFT! Hoe kan ik dit redden?

Ik hoor heel graag van je.

Groet Rob

Sorry,

probleem opgelost. Ik heb de c schijf verwijderd en toen nieuw aangeklikt, er werdt toen automatisch een systeem schijf en MBR aan gemaakt. Hoe smpel kan het zijn....

Groet Rob

Gelukkig was dit een net nieuwe schijf waar nog niks belangrijks in stond! Meneer verteld niet duidelijk op deze site wanneer je de command ''clean'' in toetst dat alles ook weg is en je niet van te voren een back-up hoeft te maken gelukkig heb ik zelf kennis en vantevoren een back up gemaakt :(

Dank voor de tip. Ik heb een extra blokje tekst toegevoegd onder de alinea waarin Clean wordt beschreven. OVerigens verwijderd het commando Clean de data niet. Het verwijderd alleen de partitietabel. Daar wordt de indeling van de schrijf beschreven. De data staat er er nog steeds.

Heb je nog geen back-up? En de data mag niet worden overschreven? Dan kun je de oude gegevens, die nog steeds op de schijf staan, met een speciaal programma weer herstellen.

Groetjes/
_______/Rein

Reactie toevoegen

Rhinos place - for it-information - Windows
randomness